ΘΡΟΜΒΩΣΗ

Σιωπηλή Απειλή με Σημαντικές Επιπτώσεις στην Υγεία

Τι είναι η θρόμβωση και γιατί είναι επικίνδυνη;

Η θρόμβωση είναι η δημιουργία θρόμβου μέσα σε φλέβα ή αρτηρία, που παρεμποδίζει τη φυσιολογική ροή του αίματος. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως πνευμονική εμβολή ή ισχαιμία άκρου.

Τύποι Θρόμβωσης

1. Φλεβική Θρόμβωση

Η φλεβική θρόμβωση αφορά το φλεβικό σύστημα των κάτω άκρων ή, λιγότερο συχνά, των άνω άκρων και περιλαμβάνει:

  • Επιπολής φλεβική θρόμβωση (επιπολής θρομβοφλεβίτιδα): αφορά τις επιφανειακές φλέβες και εκδηλώνεται με πόνο, ερυθρότητα και σκληρία κατά μήκος της φλέβας.
  • Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT): αφορά τις εν τω βάθει φλέβες και είναι σοβαρότερη μορφή, καθώς υπάρχει κίνδυνος πνευμονικής εμβολής εάν ο θρόμβος αποκολληθεί και μεταφερθεί στους πνεύμονες.

2. Αρτηριακή Θρόμβωση

Εμφανίζεται όταν σχηματίζεται θρόμβος μέσα σε αρτηρία, εμποδίζοντας την αιμάτωση των οργάνων ή των άκρων. Αφορά συνήθως:

  • Περιφερικές αρτηρίες των άκρων (οξεία αρτηριακή απόφραξη, ισχαιμία άκρου)
  • Στεφανιαίες αρτηρίες (οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου)
  • Εγκεφαλικές αρτηρίες (ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο)

Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου

Η θρόμβωση προκαλείται από έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς (τριάδα Virchow):

  • Στάση του αίματος (λόγω ακινησίας, παρατεταμένης ορθοστασίας ή φλεβικής ανεπάρκειας)
  • Βλάβη του ενδοθηλίου (τραύμα, χειρουργείο, καθετήρες)
  • Υπερπηκτικότητα του αίματος (γενετικά αίτια, κακοήθειες, κύηση, χρήση ορμονικών σκευασμάτων)

Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

  • Κάπνισμα
  • Παχυσαρκία
  • Κακοήθειες
  • Θρομβοφιλία
  • Μακροχρόνια ακινητοποίηση (π.χ. μετά από κάταγμα, νοσηλεία ή μακρινό ταξίδι)
  • Προηγούμενο ιστορικό θρόμβωσης

Ποια είναι τα πρώτα συμπτώματα που πρέπει να με ανησυχήσουν;

Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με τη θέση του θρόμβου:

Φλεβική Θρόμβωση:

  • Οίδημα και αίσθημα βάρους στο άκρο
  • Τοπική ερυθρότητα και θερμότητα
  • Πόνος στην γαστροκνημία ή τον μηρό
  • Σπάνια, κιρσοί που εμφανίζονται αιφνίδια ή αλλάζουν μορφή

Αρτηριακή Θρόμβωση:

  • Ξαφνική εμφάνιση πόνου στο άκρο
  • Ψυχρότητα και ωχρότητα
  • Έλλειψη σφυγμού κάτω από το σημείο της απόφραξης
  • Αδυναμία ή παράλυση του μέλους

Η πνευμονική εμβολή, ως επιπλοκή της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης (DVT), εκδηλώνεται με:

  • Δύσπνοια
  • Θωρακικό άλγος
  • Βήχα (ενίοτε με αιμόπτυση)
  • Αίσθημα παλμών ή συγκοπή

Πώς γίνεται η διάγνωση της θρόμβωσης;

Η διάγνωση γίνεται συνδυάζοντας την κλινική εξέταση με απεικονιστικές και εργαστηριακές εξετάσεις:

  • Triplex φλεβών ή αρτηριών: μέθοδος πρώτης επιλογής για τη διάγνωση DVT και αρτηριακής απόφραξης.
  • D-dimers: αιματολογική εξέταση με μεγάλη ευαισθησία, ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιπτώσεις υποψίας DVT ή πνευμονικής εμβολής.
  • Αξονική ή μαγνητική αγγειογραφία: για ακριβή εντόπιση και αξιολόγηση της έκτασης της θρόμβωσης (ή τη διάγνωση πνευμονικής εμβολής).

Θεραπευτική Αντιμετώπιση Θρόμβωσης

Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο, τη βαρύτητα και την ανατομική θέση της θρόμβωσης:

Φαρμακευτική Αντιμετώπιση

  • Αντιπηκτικά φάρμακα (ηπαρίνη, χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνες, ανταγωνιστές βιταμίνης Κ, νεότερα από του στόματος αντιπηκτικά – NOACs)
  • Διάρκεια αγωγής: από 3 μήνες έως εφ’ όρου ζωής, ανάλογα με την αιτία και την υποτροπικότητα
  • Θρομβολυτικά (σε επιλεγμένες, βαριές περιπτώσεις π.χ. εκτεταμένη πνευμονική εμβολή)

Επεμβατικές Θεραπείες

  • Θρομβεκτομή / Θρομβόλυση με καθετήρα: σε σοβαρή εν τω βάθει ή αρτηριακή θρόμβωση
  • Αγγειοπλαστική με τοποθέτηση stent: όταν η θρόμβωση σχετίζεται με υποκείμενη στένωση
  • Φίλτρο κάτω κοίλης φλέβας (IVC filter): σε ασθενείς με DVT και αντένδειξη για αντιπηκτική αγωγή

Είναι απαραίτητη η νοσηλεία;

Όχι πάντα. Η επιπολής φλεβική θρόμβωση ή η εν τω βάθει θρόμβωση χωρίς επιπλοκές αντιμετωπίζεται εξωνοσοκομειακά με αντιπηκτικά φάρμακα βάση των κατευθυντήριων οδηγιών . Νοσηλεία χρειάζεται σε βαριές ή επιπλεγμένες περιπτώσεις (π.χ. πνευμονική εμβολή, οξεία ισχαιμία).

Θα χρειαστεί να παίρνω αντιπηκτικά για πάντα;

Η διάρκεια της αγωγής εξαρτάται από την αιτία της θρόμβωσης. Σε πολλές περιπτώσεις, η θεραπεία διαρκεί 3–6 μήνες. Όμως σε περιπτώσεις υποτροπών ή θρομβοφιλίας, μπορεί να είναι μακροχρόνια ή και δια βίου.

Παρακολούθηση και Πρόληψη

Η μακροχρόνια παρακολούθηση είναι απαραίτητη, ιδίως σε ασθενείς με κληρονομική θρομβοφιλία ή υποτροπές.

Μέτρα πρόληψης:

  • Άμεση κινητοποίηση μετά από χειρουργείο
  • Χρήση ελαστικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης
  • Ενυδάτωση, ιδίως σε μακρινά ταξίδια
  • Αποφυγή καπνίσματος
  • Τακτική σωματική δραστηριότητα
  • Σε ασθενείς υψηλού κινδύνου, μπορεί να δοθεί προληπτική αντιπηκτική αγωγή.

Μπορεί να επανεμφανιστεί η θρόμβωση;

Ναι. Υποτροπές είναι πιθανές, ειδικά αν δεν τηρούνται τα μέτρα πρόληψης ή υπάρχει προδιαθεσικός παράγοντας (π.χ. θρομβοφιλία). Η τακτική παρακολούθηση είναι απαραίτητη.

Γιατί να Απευθυνθείτε στο Ιατρείο μας

Στο αγγειοχειρουργικό μας ιατρείο, παρέχουμε:

  • Άμεση διαγνωστική αξιολόγηση με υπερηχογραφικό triplex τελευταίας τεχνολογίας
  • Εξειδικευμένη αντιμετώπιση τόσο της φλεβικής όσο και της αρτηριακής θρόμβωσης
  • Συντονισμό με αιματολογικές και καρδιολογικές ειδικότητες για πολυπαραγοντική προσέγγιση
  • Μακροχρόνια παρακολούθηση με στόχο την αποτροπή υποτροπών

Πίνακας: Διαφορές Αρτηριακής και Φλεβικής Θρόμβωσης

Χαρακτηριστικό

Αρτηριακή Θρόμβωση

Φλεβική Θρόμβωση

Πού εμφανίζεται

Σε αρτηρίες (π.χ. πόδια, καρωτίδες, καρδιά)

Σε φλέβες (συνήθως στα κάτω άκρα)

Αίτιο

Αθηροσκλήρυνση, σπασμός αρτηρίας

Φλεβική στάση, τραυματισμός, υπερπηκτικότητα

Εμφάνιση συμπτωμάτων

Ξαφνική και έντονη (οξεία ισχαιμία)

Σταδιακή έναρξη (πόνος, οίδημα)

Κύρια συμπτώματα

Πόνος, ωχρότητα, ψυχρότητα, έλλειψη σφύξεων

Πόνος, πρήξιμο, βάρος, ερυθρότητα στο πόδι

Κίνδυνος για το άκρο

Υψηλός – αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, κινδυνεύει το άκρο

Συνήθως όχι, εκτός αν η θρόμβωση είναι εκτεταμένη και προκαλέσει Phlegmasia cerulea dolens

Κίνδυνος για τη ζωή

Υπάρχει, αν επηρεαστούν ζωτικά όργανα (π.χ. εγκέφαλος, καρδιά)

Υπάρχει σε περίπτωση πνευμονικής εμβολής

Διάγνωση

Υπερηχογράφημα Triplex αρτηριών, αγγειογραφία

Υπερηχογράφημα Triplex φλεβών, αιματολογικές εξετάσεις

Θεραπεία

Ενδαγγειακή ή χειρουργική επαναιμάτωση + αντιαιμοπεταλιακή αγωγή

Αντιπηκτική αγωγή ± θρομβόλυση σε ειδικές περιπτώσεις

Μακροχρόνιες συνέπειες

Μόνιμη βλάβη νεύρων/μυών, απώλεια άκρου

Μεταθρομβωτικό σύνδρομο (χρόνιο οίδημα, βάρος, αποχρωματισμός δέρματος)

Πρόληψη

Έλεγχος πίεσης, σακχάρου, χοληστερίνης, διακοπή καπνίσματος και προληπτικές εξετάσεις

Κίνηση, ενυδάτωση, αντιπηκτικά σε νοσηλευόμενους ή με υψηλό κίνδυνο

Η σωστή και έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση σώζει ζωές, προστατεύει από επιπλοκές και βελτιώνει την ποιότητα ζωής.