ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗ

Α. ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

2. Αρτηριοφλεβικό Μόσχευμα (Graft)

Τι είναι το αρτηριοφλεβικό μόσχευμα (AVG);

Είναι μια συνθετική αγγειακή προσπέλαση που συνδέει μια αρτηρία με μια φλέβα μέσω τεχνητού σωλήνα (μόσχευμα). Χρησιμοποιείται όταν δεν είναι δυνατή η δημιουργία αυτόλογης αρτηριοφλεβικής επικοινωνίας (fistula).

Πότε επιλέγεται η χρήση AVG;

Το μόσχευμα χρησιμοποιείται όταν:

  • Δεν υπάρχουν κατάλληλες φλέβες για αυτόλογη fistula
  • Έχουν αποτύχει προηγούμενες fistulas
  • Υπάρχει επείγουσα ανάγκη αγγειακής προσπέλασης και δεν υπάρχει χρόνος για ωρίμανση fistula

Από τι υλικό κατασκευάζεται το μόσχευμα;

Τα συνηθέστερα υλικά είναι:

  • PTFE (ποροπροπυλένιο) – ανθεκτικό, βιοσυμβατό
  • Σε ειδικές περιπτώσεις: βιολογικά μοσχεύματα ή μοσχεύματα με κάλυψη ηπαρίνης

Πού τοποθετείται το AVG;

  • Συνήθως στο βραχίονα (βραχιόνιο–βασιλική ή κεφαλική φλέβα)
  • Μπορεί επίσης να τοποθετηθεί στο μηρό, εφόσον εξαντληθούν οι επιλογές στο χέρι

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του AVG;

✅ Άμεση ή ταχύτερη χρήση (συνήθως σε 2–3 εβδομάδες)
✅ Εναλλακτική λύση όταν δεν υπάρχει φυσική φλέβα
✅ Ομοιόμορφη επιφάνεια για παρακέντηση

Ποια είναι τα μειονεκτήματα;

⚠️ Υψηλότερος κίνδυνος θρόμβωσης σε σχέση με την αυτόλογη fistula
⚠️ Συχνότερες λοιμώξεις
⚠️ Μικρότερη διάρκεια ζωής (συνήθως 2–3 χρόνια)
⚠️ Ενδεχόμενο ανάπτυξης στενώσεων στο σημείο σύνδεσης

Χρειάζεται χρόνος για «ωρίμανση» όπως στη fistula;

Όχι τόσο όσο στην fistula. Το μόσχευμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε 10–14 ημέρες, και σε επείγουσες περιπτώσεις ακόμη νωρίτερα (ανάλογα με το υλικό και την κατάσταση του δέρματος).

Πώς γίνεται η φροντίδα του AVG;

  • Αποφυγή πίεσης ή τραυματισμού στο μόσχευμα
  • Καθημερινή ψηλάφηση του φυσήματος
  • Έλεγχος για σημεία λοίμωξης, ερυθρότητας ή διόγκωσης
  • Πληροφόρηση της μονάδας αιμοκάθαρσης για κάθε αλλαγή

Πόσες φορές μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα AVG για αιμοκάθαρση;

Με σωστή χρήση, ένα AVG μπορεί να παρακεντηθεί πολλαπλές φορές την εβδομάδα για χρόνια. Η διάρκεια ζωής του εξαρτάται από:

  • Την ποιότητα παρακεντήσεων
  • Την αποφυγή λανθασμένων σημείων
  • Τη σωστή φροντίδα και τακτική παρακολούθηση

Ποιες είναι οι συχνότερες επιπλοκές;

  • Θρόμβωση (απόφραξη του μοσχεύματος)
  • Λοίμωξη (περιοχική ή συστηματική)
  • Στένωση στην αναστόμωση
  • Ψευδοανευρύσματα ή αιμορραγίες
  • Δυσλειτουργία παρακέντησης λόγω ουλών

Μπορεί να επιδιορθωθεί ένα AVG που παρουσίασε πρόβλημα;

Ναι. Υπάρχουν ενδαγγειακές και χειρουργικές τεχνικές για:

  • Αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent σε στενώσεις
  • Θρομβεκτομή σε απόφραξη
  • Επανασύνδεση ή αντικατάσταση τμήματος του μοσχεύματος

Τι κάνω αν θρομβωθεί το AVG;

Αναφέρετε το πρόβλημα άμεσα. Υπάρχουν θεραπευτικά “παράθυρα” λίγων ωρών για να γίνει επιτυχής θρομβεκτομή ή αποκατάσταση. Όσο πιο νωρίς γίνει η παρέμβαση, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα διάσωσης του μοσχεύματος.

Πόσο συχνά παρακολουθείται ένα AVG;

  • Κάθε 3–6 μήνες από αγγειοχειρουργό ή νεφρολόγο
  • Ετήσιος Triplex υπερηχογραφικός έλεγχος, ή νωρίτερα σε ενδείξεις δυσλειτουργίας
  • Άμεση εκτίμηση αν παρουσιαστεί αλλαγή στο φύσημα ή στη ροή της αιμοκάθαρσης

Τι ρόλο έχει ο ασθενής στη μακροχρόνια επιτυχία του AVG;

Καθοριστικό. Η ημερήσια αυτοπαρακολούθηση, η συνεργασία με τη μονάδα αιμοκάθαρσης και η επίγνωση προειδοποιητικών σημείων μπορούν να παρατείνουν τη λειτουργικότητα του μοσχεύματος και να αποφύγουν επείγουσες καταστάσεις.